Rudi Vranckx en genieten in Umbrië

In onze serie “Ti Amo Italia” laten we landgenoten én Italianen aan het woord over hun liefde voor Italië..Rudi Vranckx kennen we vooral als journalist voor de openbare omroep VRT.

Sinds 1988 geeft hij analyses over conflictgebieden en zien we hem regelmatig in die conflictgebieden (vooral Midden-Oosten en Afrika) opduiken waar hij in moeilijke en soms gevaarlijke omstandigheden ons van nieuws voorziet.  Een aantal weken geleden was hij nog op de slagvelden in Oekraïne, tussen oorlogsslachtoffers, lijkenhuizen, vernielde dorpen…Privé is Rudi heel vaak te vinden in Italië, zijn tweede thuis.. Wij hadden een gesprek met Rudi over zijn passie voor Italië en zijn Todi in Umbrië.

Rudi, wanneer kwam je voor het eerst in Italië ?

Dat was zoals voor velen van mijn generatie tijdens een schoolreis naar Rome. Ik was sowieso als student als geïnteresseerd in geschiedenis en cultuur. Die Romereis wakkerde mijn interesse voor Italië en haar rijke geschiedenis nog meer aan.

Van het ene kwam het andere ?

Ja, eerst was er dus die Romereis maar de jaren nadien volgden al snel korte en langere reizen naar Italië, de cultuursteden, regio’s zoals Toscanië en Umbrië… Ik reisde natuurlijk ook veel in andere landen en gebieden maar privé bleef Italië mijn favoriet.

En dan kwam het verlangen om er deels te kunnen wonen?

Velen die een bepaald land genegen zijn en er vaak reizen hebben wel meermaals het gevoel van “hier zou ik wel willen wonen”, toch? Maar door allerlei redenen komt het er meestal niet van.. Ook bij mij was dat aanvankelijk zo, maar uiteindelijk na lang wikken en wegen heb ik toch de stap gezet.

Liefde op het eerste gezicht ?

Ik heb er lang over nagedacht, dus een “blinde” beslissing was het zeker niet.. Uiteindelijk was het pas eind de jaren ’90 dat ik de stap zette. Ik had al veel mogelijkheden bekeken en toen ik een vervallen boerderijtje aan de rand van Todi in Umbrië zag was ik “verkocht” zoals ze zeggen.

Waarom Todi ?

Ik was niet specifiek op zoek naar iets in Todi maar ik had natuurlijk al eerder dit stadje leren kennen.  Het is nog altijd een lieflijk, niet al te groot plaatsje met een schat aan cultuurhistorische gebouwen. Een grote toeristenmagneet is het nog steeds niet, het is drukker geworden doorheen de jaren maar het valt mee en is leefbaar. Geen toestanden zoals Firenze of Siena, dat zou echt niks voor mij zijn.

Maar het is toch ook niet het rustige dorpje ergens hoog op een bergtop verscholen ?

Nee, zeker niet. En dat hoefde ook niet voor mij. Als toerist vind je het niet erg en zelfs charmant als je ergens komt en er zijn maar twee, weliswaar leuke, restaurantjes te vinden. Maar als je er (gedeeltelijk) woont heb je nood aan méér.. Er zijn sinds mijn komst veel meer restaurants en bars bij gekomen en dat is goed zo.. Ik hoef geen overvloed aan keuze maar toch wat meer keuze dan vroeger.

Zijn jouw periodes in Todi niet een beetje een vlucht uit het stressvolle bestaan van een conflictjournalist? Ver weg van de verschrikkingen in Oekraine, schrapnel, doffe ellende en het met je eigen ogen aanschouwen wat mensen elkaar kunnen aandoen?

Onbewust misschien wel. Het zal wel kloppen dat dit voor een stuk de rust opzoeken is maar ook hier heeft een mens zijn dagelijkse besognes. Maar als je net terug keert uit  de Donbas, Gaza , Mosul of Mogadishu is het contrast natuurlijk enorm en doet de rust hier méér dan deugd.

Maar is een vervallen boerderij kopen en restaureren in Umbrië niet dé manier om véél stress in Italië te ervaren? In allerlei tv programma’s zie je soms mensen nogal spartelen met hun Italiaanse droom die bijna een nachtmerrie wordt ?

Ik mag zonder pretentieus te klinken zeggen dat bij mij die problemen héél erg beperkt gebleven zijn. Je blijft natuurlijk een buitenlander in een vreemd land waar je niet alle wetgeving, finesses en gewoontes kent.

Hoe heb jij het dan aangepakt ?

Het belangrijkste codewoord is “aanpassen”. Je moet er aan wennen hoe het er in Italië soms aan toe gaat. Dat is heel anders dan wat wij in Vlaanderen gewend zijn. Het ritme waarmee alles gebeurt is trager en als je je hiermee kan verzoenen scheelt dat al heel wat. En zich omringen met vakmensen is héél belangrijk, zowel voor het juridische werk als het uitvoeren van de bouwplannen.

Zoveel mogelijk vakmannen uit Todi of omliggende onder de arm nemen?

Ja, het is één van de sleutels tot een vlottere samenwerking als je een bakstenen droom wil realiseren. Tegelijkertijd is tonen dat je écht wil integreren in hun omgeving een andere sleutel. Wanneer je band met die mensen écht intens is kan je véél meer bereiken en vlugger. De ‘ons kent ons’ mentaliteit is hier zeker prominent aanwezig.

Maar zelfs bij jou moeten er toch dingen fout gelopen zijn?

Ja, net zoals wanneer men in ons land gaat bouwen of verbouwen… Waar het hier vaker mis loopt en waar men in Vlaanderen toch veel secuurder mee omgaat zijn termijnen. Ja, net zoals bij ons kan je termijnen die moeten nageleefd worden op papier zetten, maar in Italië heeft dat sowieso héél wat minder waarde..
Ik had zo’n geval waar men al lang moest bezig zijn met een klus, maar toen ik es ging kijken om de werken op te volgen bleek dat ze nog maar nét begonnen waren… Ah ja, je mag er niet veel  van zeggen want ze zijn toch al begonnen, ook al is er nog maar één steentje verlegd..

En dan moet je rustig blijven ?

Tuurlijk, het haalt niks uit om te dreigen met contracten enz.. Je moet tonen waar het op staat en je ontevredenheid uiten maar tegelijkertijd je trachten aan te passen en mee te denken.. Ik heb ook in het begin een tijdje constant emmers in bepaalde delen van het huis staan gehad omdat het dak nog steeds niet gerepareerd was… Het zij zo…

Tot je méér mensen begon te kennen ?

Ja, hoe meer je mensen écht begint te kennen kan er méér en vlugger en soms ook béter. Uw metselaar zal een vloerder kunnen aanraden of uw buurman zal sneller zijn ervaringen met die of deze delen… Bij ons gaat het toch ook net zo?
Zich goed omringen en veel zelf opvolgen of laten opvolgen door iemand waar je volledig kan op rekenen is heel belangrijk. Ik herinner me dat ik plots een bidet zag in de badkamer terwijl ik dat nooit gevraagd had. Maar zij vonden dat wél nodig en het heeft mij uiteindelijk wat tijd en moeite gekost om dat uit hun hoofd te praten. Maar uiteindelijk komt alles goed.

Is wonen er goedkoper dan in België ?

Dat zou ik niet durven zeggen. Er zijn heel wat kleine belastingen en taksen waar je geen weet van had of waar je het uiteindelijke doel niet van kent. Het is heel ondoorzichtig allemaal. Daarom, terug, raadpleeg een professionele vastgoedmakelaar of geometra om heel wat verrassingen te vermijden.

Ik betaalde zo jarenlang een taks voor bakken waarmee je je vuilnis kon sorteren en laten ophalen..Alleen die bakken kwamen er maar niet…Na klachten uit onze buurt bleek dat de centen die opgehaald werden via de taksen onvoldoende waren om ook de inwoners van de rand van Todi, zoals ik, te voorzien van bakken. Pure kafka !

Hoe vaak is Rudi Vranckx in Italië ?

Dat hangt natuurlijk af van mijn werkschema maar laat ons zeggen dat ik gemiddeld een 3 a 4 maanden ergens in het buitenland vertoef voor de VRT en ongeveer 2 a 3 maanden in mijn buitenverblijf in Todi ben of ergens anders in Italië

Huur je dan een auto ?

Ik ben hier niet zo vaak voor heel lange periodes dus huur ik meestal een auto. Je kan hier vrij goedkoop een auto huren. Over autoverhuur in Italië zijn er ook veel verhalen te vinden op het internet maar tot nu toe heb ik maar één keer het gevoel gehad dat ik opgelicht was. Zogezegd het deurslot dat kapot was na inleveren van de auto…Als je de auto inlevert en dat is het eerste en enige dat ze bekijken weet je “hier klopt iets niet”.. Maar opnieuw, dit was een eenmalige ervaring.

Italië heeft toch nog altijd het etiket van “mafialand” , “sjoemelaars” ?

Ja, soms terecht maar durven we dat nog altijd zoveel zeggen als we echt es diep gaan kijken naar ons land ?
Men waarschuwde mij ook toen ik dat huis kocht dat ik met de mafia zou te maken krijgen enz, maar ik heb daar niks van gemerkt. In Todi heb ik ooit weet gehad van een groot landgoed dat door het gerecht was aangeslagen. Waar een Siciliaanse mafiaclan blijkbaar haar feesten en vergaderingen hield..Ik heb het es privé willen bekijken en onderzoeken maar er mee gestopt.. (lachje)
Het bestaat natuurlijk. Ik heb reportages gemaakt in Sicilië, Napels enz en er de gruwel gezien, maar persoonlijk nooit mee te maken gehad.

Je hebt een wijngaard, komt er straks een “Chateau Vranckx” by Rudi Vranckx in de rekken van mijn plaatselijke wijnhandel?

Nee dat is niet de bedoeling. Ik maak wijn, puur natuur, en olijfolie. Die wordt gesmaakt door vrienden en familie maar zal ik nooit commercialiseren. Mijn wijn bevat trouwens geen sulfiet dus de bewaartijd is zeer beperkt. I

Heb je plannen met je boerderijtje na je carrière ? Gastenverblijf Rudi Vranckx ?

Al veel over nagedacht en al veel zinnige en onzinnige ideetjes gehad maar het is nu nog niet aan de orde. Ik zou er misschien ooit willen starten als accommodatie voor incentives, kookcursussen, mensen die willen leren schrijven, fotograferen… Allemaal gedachten en misschien ooit realiteit maar nu nog niet.

Bedankt Rudi !

Vanaf januari zenden zowel Eén als Canvas een programma uit van VRT NWS-journalist Rudi Vranckx. Voor beide programma’s trok Vranckx naar drie conflictgebieden: Irak, Somalië en Afghanistan. Voor het Eén-programma “Tussen oorlog en leven” bezoekt hij die gebieden met enkele bekende Vlamingen. Voor het Canvas-programma “De eeuwige oorlog” zoekt hij uit waarom er geen einde lijkt te komen aan deze conflicten.